“Ik hoor die verhalen over de Great Reset wel, maar ben er helemaal niet bang voor.” Hans van Tellingen, retailexpert en onder meer (hoofd)auteur van de bestsellers ‘Waarom Stenen Winkels Winnen’ en ‘#WatNouEindeVanWinkels’, laat zich al geruime tijd via Twitter en via kritische, maar altijd weloverwogen en onderbouwde blogposts, zeer kritisch uit over het coronabeleid. Maar hij is optimistisch over de toekomst. “Het gaat gewoon niet lukken. Je moet het niet te serieus nemen.”

Hans van Tellingen doet al bijna 30 jaar onderzoek naar het wel en wee van de detailhandel. Hij komt op voor de belangen van de retail, maar eigenlijk voor de hele samenleving. Aangezien het mij al een tijd verbaast dat er zo weinig mensen echt opstaan voor de belangen van de ondernemers, vond ik het de hoogste tijd om met Hans in gesprek te gaan. We ontmoeten elkaar in zijn kantoor in Amsterdam.

Hoe gaat het met je?

Het gaat goed, ik voel dat we op een kantel­punt staan. Ik ben heel positief over waar we heen gaan.

Kun je dat toelichten?

Ik hoor wel die verhalen over die zogenaamde ‘Great Reset’ en dat boekje van die bewuste meneer, maar ik ben er ­helemaal niet bang voor. Het gaat ­gewoon niet lukken, je moet het niet te serieus nemen. Ik weet zeker dat men de kracht van de massa onderschat. Mensen zijn inventief en die krijg je niet in een dwangbuis. Daarnaast, mensen willen bezitten, ze willen spullen hebben. Dat zit in de mens. Een deeleconomie zal niet van de grond komen. Dat is ook niet winstgevend. Ze kunnen het allemaal leuk bedenken, maar ik weet dat dit niet gaat gebeuren.

Toch zie ik ook een trend van ‘consuminderen’. Zie jij die ook?

Ja, er zijn mensen die dit graag willen en daar zijn ze helemaal vrij in. Maar de massa wil het niet. Daarom zie je ook dat er in Oost-Europa veel meer ­verzet is tegen de maatregelen. Daar hebben ze in het verleden geprobeerd het ­communisme in te voeren. Uiteindelijk mislukt dat altijd. De massa accepteert het niet. Ik geloof dat we in een vrij land leven en als mensen graag spullen met elkaar willen delen, dan zijn ze daar vrij in. Maar dring het een ander niet op. Daarbij is het een marginale business. We gaan bijvoorbeeld ook steeds meer autorijden, in onze ­eigen auto’s, geen deelauto’s. Dat zijn gewoon de feiten.

Wat als we van lockdown naar lockdown blijven gaan? Dan vallen de ondernemers toch een keer om?

Klopt, daarom moeten de ondernemers ook zeggen: we doen er niet meer aan mee. En vervolgens moeten de brancheverenigingen hen massaal steunen, ook juridisch. Dit gebeurt nu nog niet, maar dat gaat wel ontstaan. Ik heb daar alle vertrouwen in.

En hoe kijk je naar klimaatlockdowns?

Ik ben geograaf en ik heb altijd geleerd dat de mens maar een klein beetje invloed heeft op het klimaat. Mocht je er toch iets aan willen doen, dan is kernenergie een hele goede optie. En miljarden bomen planten. Winkels sluiten en dergelijke is volkomen lariekoek. Dat mogen we dus ook helemaal niet meer accepteren. Dat is waar ik voor sta: #NooitMeerLockdown. Niet voor een virus en ook niet voor het klimaat. Of om wat voor andere reden dan ook.

Waarom denk je dat mensen dan nu wel een grens gaan trekken?

Alle mensen die twee jaar lang al die lockdowns hebben geslikt, gaan een grens trekken. Mensen worden nu massaal uitgedaagd om ‘nee’ te zeggen. Dat gaat gebeuren.

Hoe kijk je naar de 2G-strategie?

Ze gaan dit zeker proberen in te voeren, maar er is heel veel informatie achter gehouden door onder andere Hugo de Jonge. Bijvoorbeeld dat het bewezen is dat lockdowns veel meer schade aanrichten dan dat deze goede effecten hebben. Dit geldt ook voor 2G. Het maakt helemaal niets uit, het doet niets, behalve dat het voor polarisatie zorgt. Ik roep de Tweede Kamer ook echt op om tot inkeer te komen.

Maar de Tweede Kamer staat door de spoedwet zo goed als buitenspel. Waarom verwacht je nog iets van hen?

Dit vraagstuk, het 2G-vraagstuk, valt buiten de spoedwet. De achterban van bijna alle partijen in ons parlement, kan niet voor 2G zijn. Of het nu de liberale, de sociaal-democratische, de socialistische of een religieuze ideologie is: dit kan gewoon niet. Het is discriminerend en past in geen enkele ideologie. Ik heb daarom vertrouwen dat het er uiteindelijk niet doorheen komt. Daarnaast is het slecht voor de omzet van winkels, omdat vriendengroepen of gezinnen minder met elkaar gaan winkelen. Ook de mensen die wel gevaccineerd zijn, vinden de controle over het algemeen heel vervelend. We moeten er echt mee stoppen. We leven in een tijd van ‘woke’. We mogen niet discrimineren, maar mensen die geen prik hebben genomen, die mag je wél discrimineren. Dat klopt van geen kant.

Vele kopstukken binnen onze landelijke politiek zijn gelinkt aan het World Economic Forum. Denk je niet dat ze daarom de grote wereld agenda steunen?

Ik weet dat er vele politici in contact staan met het WEF, maar dat wil niet zeggen dat ze allemaal het neo-communistische gedachtegoed ondersteunen. Ik geloof dat het genuanceerder is dan dat.

Hoe verklaar je dat de retail zo lang soft is geweest?

De brancheverenigingen zijn heel lang meewerkend geweest. Soms lijkt het alsof ik meer opkom voor de belangen van de branches dan de brancheverenigingen zelf. Waarom ze niet eerder zijn opgestaan voor de ondernemers, begrijp ik nog steeds niet goed. Maar ik zie het keren.

Wat heb je voor nevenschade gezien van de lockdowns in jouw omgeving?

Ik heb een dochter van 19, zij volgt nu al twee jaar met name online universitair onderwijs. De jeugd kan niet meer uit en sommige vriendinnen mochten van hun ouders zelfs ook niet meer afspreken. Ik vind dat zeer zorgelijk. Deze generatie wordt gewoon hun jeugd afgenomen. Ook het aantal zelfmoorden en het drugs­gebruik (uit verveling) onder jongeren, met soms fatale gevolgen, vind ik iets wat we moeten benoemen. Dit kan zo niet langer.

Geloof je in burgerlijke ongehoorzaamheid?

Als laatste redmiddel, maar dit heeft niet mijn voorkeur. Ik roep vooral de brancheverenigingen op hun werk te gaan doen: de belangen van de ondernemers verdedigen. Laat de brancheverenigingen als InRetail (winkels) en KHN (horeca) maar zeggen tegen hun leden dat ze gewoon open kunnen en moeten (zonder coronatoegangsbewijs) en dat zij als brancheverenigingen het dan juridisch uitvechten met de overheid.

Maar mensen die niet vaccineren houden het virus in stand toch? Dat is wat men ter verdediging nog inzet.

Dat is dus niet waar. Er zijn talloze onderzoeken dat gevaccineerden minimaal net zo besmettelijk zijn als ongevaccineerden. Daarnaast is het nu al heel lang duidelijk dat corona minder gevaarlijk is dan men eerst dacht. Ik vind dat ­iedereen zelf een keuze mag maken over wel of niet een injectie, alleen is mij wel duidelijk dat de nadelen van de injectie groter kunnen zijn dan de voordelen, als je niet in de risicogroepen valt. Maar ik sta voor ‘leven en laten leven’. We zijn allemaal autonome wezens en we mogen ook ­allemaal individueel onze keuzes maken. Niemand mag gedwongen worden. En neem ­gewoon een prik als je dat wél wil.

Stenen winkels hebben volgens jou de toekomst. Kun je dit toelichten?

Mensen willen belangrijke aankopen toch echt in de winkel doen. Een winkel bezoeken heeft een sociaal aspect. Niet alles is te vervangen door middel van een webshop. Mensen willen met elkaar vertoeven. Fysieke winkels zijn ook veel beter in staat om winst te maken. De ­grote webwinkels maken vooral verlies. Dit compenseren ze soms met cloud-­diensten. Verder kopen grote ­partijen zoals Amazon en Alibaba grote winkelpanden en -centra op. En opent onze eigen Coolblue overal fysieke winkels.

Maar zou het niet zo kunnen zijn dat we dan straks in het straatbeeld alleen maar dezelfde multinationals zien?

In theorie is dat een risico. Maar in de praktijk zal blijken dat de kleine winkelier altijd zal blijven. Tijdens de lockdowns hebben de kleine winkeliers die wel open mochten blijven, zoals de notenboer, de kaasboer en de slager, het juist heel goed gedaan. Mensen betalen graag voor kwaliteit.

Je roept brancheverenigingen op rechtszaken te voeren tegen de staat. Maar de rechtszaken van onder andere Viruswaarheid en Bart Maes werden (bijna) allemaal verloren. Je kunt gelijk hebben, maar dat wil in deze tijd niet zeggen dat we gelijk krijgen.

Ja, dat klopt, de trias politica staat onder hele zware druk. Toch moeten we druk blijven zetten. Onder druk wordt alles vloeibaar. Gewoon doorgaan.

Ik vind jou altijd erg genuanceerd in het debat. Hoe zijn de reacties die je krijgt?

Ik krijg veelal steun en mensen die heel blij zijn met mijn geluid, maar ik krijg soms ook grove beledigingen en doodsbedreigingen. Maar dat kan ik goed van me af laten glijden. Sommige van die mensen blijven schermen met termen als ‘misinformatie,’ maar ik weet dat ik goed geïnformeerd ben, dus die term zegt me niets. Ik blijf altijd netjes en roep iedereen op het altijd over de inhoud te hebben.

En wat vind je van het frame ‘rechts’ of ‘extreem-rechts’?

Ja, daar moet ik wel om lachen. Ik zeg dan altijd: loop zelf eens mee met een demonstratie. Daar lopen alle soorten mensen, dat vind ik juist zo prachtig. Van yogaleraressen tot medici. Van ondernemers tot wetenschappers. Van leraren tot ambtenaren. Van ‘Jan met de pet’ tot ‘Partij voor de Dieren’. Juist de behoefte aan vrijheid verbindt zoveel verschillende mensen.

Geloof je dat de verandering nog uit de politiek kan komen terwijl we zoveel macht hebben overgedragen aan onder andere de Europese Unie en het World Economic Forum?

Nee, ik geloof dat de verandering vanuit de mensen komt. De mensen moeten blijven opstaan voor hun grondrechten. Verder is het goed dat er nieuwe politieke partijen ontstaan, maar we moeten niet denken dat alleen de politiek ons kan redden. We moeten in eerste instantie onze eigen redders zijn. Ik geloof heilig in de intrinsieke kracht van de mensen zelf. En voor zover de politiek iets kan betekenen: ik ben inmiddels landelijk bestuurslid van het nieuw opgerichte Belang Van Nederland, BVNL, een klassiek liberale partij die uitgaat van het creëren van je eigen kansen. Een partij die heel kritisch is naar de EU, maar er niet per se uit wil stappen.

Is er nog iets wat je de lezers mee zou willen geven?

Ga leven en omarm elkaar. De ­laatste twee jaar waren nare jaren. Maar we kunnen het keren met elkaar. En dat WEF? Dat is een overschat clubje. ­Vergeef ­elkaar, er zijn soms nare dingen gezegd, maar durf daar overheen te stappen. ­Laten we weer voor menselijkheid gaan.

Hans van Tellingen (Meppel, 17 december 1966) is sociaal geograaf en studeerde van 1985 tot en met 1990 aan de RijksUniversiteit Groningen (RUG). Zijn afstudeerspecialisaties waren: vastgoed, onderzoek, organisatiekunde, marketing, communicatie en consumentengedrag. Van 1990 tot en met 1993 was Hans bij twee Rotterdamse bedrijven werkzaam. Een vastgoedonderzoeksbureau en een vastgoedreclamebureau. Sinds 1993 werkt hij bij Strabo in Amsterdam, sinds 1995 als directeur-eigenaar. Strabo is een van de landelijke specialisten op het gebied van winkelcentrumonderzoek en -advies.